Eerste analyse over beleid regering Di Rupo: enge focus op terugkeer ondermijnt menselijk migratiebeleid

Een nieuwe coalitie van middenveldorganisaties onderzocht het migratiebeleid van de voorbije regering Di Rupo I. Die legde haar focus vooral op terugkeer. Dat aspect nam de coalitie dan ook specifiek onder de loep. Op het eerste zicht leek dat terugkeerbeleid heel aannemelijk, menselijk en constructief.

Maar als we kijken naar de concrete beleidsmaatregelen en de gevolgen op het terrein, kwam een ander beeld naar boven. De nieuwe regering lijkt verder te bouwen op het elan van de vorige regering. De migratiecoalitie vindt dit geen slimme keuze in een maatschappij waarin migratie een realiteit is.

De regering Di Rupo I stelde haar eigen beleid voor als humaan, correct en coherent. In onze gesprekken bevestigden de beleidsmakers dat hun voornaamste doel was de migratiecijfers onder controle te krijgen. Een langetermijnvisie op een volwaardig migratiebeleid was uitdrukkelijk geen ambitie. Dat leverde misschien een effectief beleid op in antwoord op de opvangcrisis, maar door de nauwe focus op instroom en uitstroom bleef het vooral ook een schraal en bij momenten ontmenselijkt migratiebeleid.

Enkele voorbeelden:

Jongeren die in België een opleiding volgden en hadden kunnen werken en belastingen betalen, werden onverbiddelijk teruggestuurd, zelfs naar landen in oorlog. Deze fel gemediatiseerde dossiers waren niet alleen menselijke drama's. Er was ook een economisch verlies voor de jongere én de maatschappij. Het was dan ook erg teleurstellend dat het beleid nadien nauwelijks nadacht over hoe we deze situaties zouden kunnen vermijden.

De zorg voor behoeftige gezinnen met kinderen zonder papieren. Vanuit de rechten van het kind is een staat verplicht om ervoor te zorgen dat ouders hun kinderen een menswaardig leven kunnen bieden. Onder Di Rupo I konden zij nog enkel opvang krijgen als ze instemden met een vrijwillige terugkeer, en dan nog voor beperkte tijd (30 dagen).

Het bleek ook uit de verstrenging van de procedure voor medische regularisatie. Enkel wie zich in een levensbedreigende situatie bevond, kon nog rekenen op een verblijfsvergunning. Met als gevolg dat zwaar zieke mensen, zoals mensen met HIV, dreigden te worden teruggestuurd naar landen waar een verzorging niet gegarandeerd was.
migratiedossier cover

Deze 'regels zijn regels'-aanpak staan in scherp contrast met het humaan, correct en coherent migratiebeleid dat de regering zelf naar voor schoof. Termen die overigens voornamelijk golden voor het eigen beleid of de eigen communicatie, niet voor de migrant zelf.

De focus op terugkeer zorgde bovendien voor een verscherpen van toon in de communicatie over asielzoekers en mensen zonder papieren. Meestal werd in negatieve termen gecommuniceerd, ondanks de expliciete wil van de regering om het draagvlak voor asiel en migratie bij de bevolking te vergroten.

De nieuwe regering laat in het regeerakkoord een aantal kleine openingen naar oplossingen maar herhaalt in de eerste communicaties de toon van de vorige. We hopen dat deze toon verandert én dat er snel werk wordt gemaakt van een grondige evaluatie van het terugkeerbeleid. De migratiecoalitie denkt graag mee na over een echt migratiebeleid dat kan zorgen voor zoveel mogelijke winst voor onze maatschappij, de herkomstlanden en de migranten zelf. Kortom een menselijk migratiebeleid dat wel werkt.

 Download hier het eerste rapport van de migratiecoalitie

Wat is de migratiecoalitie? De migratie coalitie is een verzameling van Vlaamse middenveldorganisaties: 11 11 11, Minderhedenforum, Netwerk tegen Armoede, ORBIT vzw, Samenlevingsopbouw Brussel en Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Samen willen we een ander en constructief geluid laten horen in het migratiedebat. We doen dit in eerste instantie door een jaarlijkse rapport uit te brengen waarin we het gevoerde migratiebeleid grondig bekijken, en aanbevelingen doen voor nieuwe oplossingen. Dit eerste rapport bestudeert alle maatregelen die de regering nam tijdens de voorbije regeerperiode. We bekeken de formele teksten en speeches en de communicatie van de toenmalige regering. We bespraken onze analyse met beleidsmakers, met begeleiders van migranten op het terrein, en met migranten zelf.

 

 

 

Print deze pagina
Terug naar het overzicht